Wrocław to czwarte pod względem liczby ludności miasto w Polsce (liczba mieszkańców przekracza 640 tys.). Corocznie przyjeżdżają tu dziesiątki tysięcy osób innych narodowości. Podejmują pracę oraz naukę często nie posługując się językiem polskim. Brak znajomości języka polskiego może stanowić dla nich barierę w wielu aspektach życia codziennego – od wizyty u lekarza czy w urzędzie po adaptację i integrację ze środowiskiem lokalnym (sąsiadami, współpracownikami, itp.).
Do roku 2016 Wrocław oferował obcokrajowcom jedynie możliwość korzystania z płatnych lekcji języka polskiego organizowanych przez komercyjne szkoły językowe. Wielu obcokrajowców, szczególnie rozpoczynających naukę lub pracę we Wrocławiu, nie było stać na opłacenie lekcji – nawet tych częściowo dofinansowanych w ramach różnych projektów. Wyzwaniem dla samorządu było zorganizowanie bezpłatnej nauki języka polskiego dla kilkuset osób rocznie. Odpowiedzią na te potrzeby oraz innowacją było zaangażowanie mieszkańców Wrocławia jako wolontariuszy uczących cudzoziemców języka polskiego.
Samorząd Wrocławia zainicjował projekt „Wrocław na językach świata”, który rozpoczął swoje działania we wrześniu 2016 roku. Realizatorem projektu jest Wrocławskie Centrum Integracji – samorządowa jednostka Gminy Wrocław z ponad 16-letnim doświadczeniem m.in. w realizacji projektów, szkoleń oraz działań
na rzecz integracji społecznej i zawodowej niezatrudnionych mieszkańców Wrocławia (w tym również uchodźców).
Wrocławskie Centrum Integracji stworzyło platformę internetową na potrzeby projektu – www.wnjs.pl, na której dorośli mieszkańcy Wrocławia deklarują swoją chęć pomocy cudzoziemcom w nauce języka polskiego w formie wolontariatu. Obcokrajowcy za pomocą formularza zgłoszeniowego (dostępnego w 3 językach) rejestrują się jako „uczniowie” chcący uczyć się bezpłatnie języka polskiego.
Zarówno wolontariusze (wrocławianie), jak i cudzoziemcy wybierają w formularzach zgłoszeniowych miejsce i czas językowych spotkań tandemowych. Tworzeniem tandemów „uczeń-nauczyciel” zajmują się pracownicy Wrocławskiego Centrum Integracji, którzy inicjują spotkania językowe a potem je koordynują
i stanowią wsparcie techniczne i merytoryczne dla obu stron.
W siedzibie Wrocławskiego Centrum Integracji powstała biblioteczka materiałów edukacyjnych do nauczania języka polskiego jako obcego, z której wolontariusze mogą nieodpłatnie wypożyczyć podręczniki i ćwiczenia. Dla wolontariuszy organizowane są cyklicznie bezpłatne szkolenia z metodyki nauczania języka polskiego jako obcego prowadzone przez doświadczonych nauczycieli akademickich (m.in. autorów podręczników językowych).
Od września 2016 roku (rozpoczęcie realizacji projektu) do grudnia 2022 roku zgłoszenia przysłało ponad 4200 obcokrajowców z ponad 90 krajów świata oraz ponad 1300 mieszkańców Wrocławia-wolontariuszy. Chęć nauki języka polskiego zadeklarowało ponad 1000 uchodźców wojennych z Ukrainy, którzy spotykają się w grupach z wolontariuszami. Tandemy i grupy językowe spotkały się ponad 20 000 razy poświęcając na naukę ponad 30 000 godzin.
O możliwościach włączenia się do udziału w projekcie „Wrocław na językach świata” informują media społecznościowe, plakaty, ulotki, spoty radiowe i telewizyjne. Pracownicy samorządowi zostali poinformowani o możliwości zaangażowania się w wolontariat językowy, czego rezultatem jest zaangażowanie urzędników (w tym wrocławskich radnych) w nauczanie obcokrajowców języka polskiego.
Inicjatywa samorządu spotyka się z wysoką oceną mieszkańców z uwagi na jej potrzebę, niskie koszty finansowe, szeroki zasięg, budowanie wizerunku wrocławian jako społeczności otwartej na przybyszów.
W wysoko oceniany projekt, niezbędny dla potrzeb lokalnej społeczności, zaangażowały się podmioty publiczne, niepubliczne i prywatne. Podmioty te (partnerzy projektu) udostępniają bezpłatnie ponad 60 miejsc, w których spotykają się tandemy i grupy językowe. Miejscami nauki są restauracje, kawiarnie, siedziby organizacji pozarządowych, lokale udostępniane przez kościoły i związki wyznaniowe oraz przez biznes i samorząd.
Obcokrajowcy korzystają z bezpłatnej nauki języka polskiego i podkreślają fakt, że Wrocławianie są gościnni, otwarci na osoby z innych kultur i wyznań. Doceniają fakt, że Wrocławianie poświęcają swój czas by przygotować się i uczyć języka polskiego. Buduje to wzajemne zaufanie. Atutem projektu jest częsty bliski kontakt i wzajemna możliwość poznania siebie i swoich potrzeb. Początkowe relacje „nauczyciel-uczeń” przeobrażają się często w trwałe przyjaźnie. Wrocławianie, NGO i biznes wspólnie z samorządem realizują projekt potrzebny dla lokalnej społeczności. Obcokrajowcy pogłębiają swoje zaufanie do lokalnej społeczności i instytucji jaką jest samorząd Wrocławia.
W projekcie uczestniczą dorośli mieszkańcy Wrocławia bez względu na wiek, płeć, pochodzenie, wyznanie czy orientację seksualną. Wyrównujemy szanse obcokrajowcom – mieszkańcom Wrocławia, zgłaszającym potrzebę posługiwania się językiem polskim. Pomagamy tym, którym brak środków na opłacenie lekcji języka polskiego utrudnia naukę i pracę. Ułatwiamy poznanie Wrocławia i jego mieszkańców. Spotkania pozwalają na przełamanie barier nie tylko językowych, ale kulturowych oraz religijnych. Uczniowie-obcokrajowcy skorzystali z wielu tysięcy godzin nauki języka polskiego, co pozwoliło im lepiej funkcjonować w sferze zawodowej i w szkole. Awansują i lepiej zarabiają. Korzystają z dostępu do kultury i uczestniczą w życiu społecznym i gospodarczym, przyczyniając się do rozwoju miasta.
Projekt „Wrocław na językach świata” jest finalistą międzynarodowego konkursu „Innowacje w Polityce 2019” (nominacja w kategorii „społeczność lokalna”).
W styczniu 2020 r. projekt został zaprezentowany w Paryżu na międzynarodowym forum wysokiego szczebla ds. migracji i integracji w Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD).
Kontakt
pokój nr 2b (parter)
tel. +48 504 799 356
e-mail: kontakt@wnjs.pl